Leemoven voor pizza’s in de tuin (1/6)
Hoe bouw je een leemoven. Wat komt er allemaal bij kijken. En als de leemoven af is, wat kun je er dan in bakken?
In de zomer van 2012 volgde Elza, een klant van de Leemshop een workshop ‘Leemoven bouwen’ onder leiding van Dirk. Zij heeft ook deze serie blogs geschreven. Ze geeft zelf workshops blogschrijven, kijk ook eens op haar eigen WEBSITE
Maar nu haar tekst (met veel dank aan Elza):
Het was een ontzettend leerzame en inspirerende workshop waarin we in 2 dagen tijd, met een man of 10, een leemoven bouwden voor een restaurant in Amsterdam. De wens van het restaurant was dat de leemoven verrijdbaar zou zijn. Een houten onderstel stond al klaar voor de workshop.
De eerste dag begonnen we met het mengen van het leem met water. Er lagen 2 marktzeilen op de grond en er moesten 2 soorten leem gemengd worden: 1 deel met stro en 1 deel zonder stro. Het mengen deden we met blote voeten. Natuurlijk kan er ook met een mortelmixer in een kuip gemengd worden in delen, maar omdat we met z’n 10-en waren was dit wel net zo makkelijk. De leem die we gebruikten was onze Nederlandse Basisleem. Afhankelijk van de grootte van de oven heb je zo’n 20-30 zakken nodig.
Na het mengen gingen we aan de slag. Op het houten onderstel had Dirk een grote cirkel getekend. Op de cirkel maakten we met de leem mét stro een taartbodem. De stro isoleert de oven en zorgt dat de warmte in de oven blijft. De onderste schijf van de leem met stro wordt zo groot als de oven uiteindelijk wordt.
Zoals u wellicht kunt zien is de klei niet té nat. Het moet nét nat genoeg zijn om te blijven plakken maar ook niet zo nat dat het in elkaar zakt. Op de onderplaat komt nog een groot gewicht.
De plaat bestaat uit 2 lagen: de eerste (isolatie)laag met stro en een tweede laag zonder stro. De tweede laag is later ook de bodem van de oven, die moet dus mooi glad zijn en waar het kan waterpas! Elke laag telt ongeveer 7 cm. Samen ongeveer 15 cm.
De bodemplaat is klaar. De workshop gaat nog verder in een volgende post. Uiteraard ben je vrij om te maken wat je wil, maar ik kan je toch van harte aanbevelen te oefenen met een workshop.
Dit artikel is geschreven door Elza.
Lees ook:
- Leemoven bodemplaat : workshop verslag
- Pizzaoven van leem : de tuin in
- Pizzaoven in de tuin: funderen
- Pizzaoven in de tuin : onderstel
- Pizzaoven in de tuin: bouwen maar
- Pizzaoven in de tuin : praktische tips
- Foto’s van pizzaoven maken op ons Flickr account
- terug naar het blog
Zomaar even een vraagje, maar wat kost het nou gemiddeld om een oven van leem te kunnen maken? Ik zit er zelf ook erg aan te denken om een oven te maken, maar voordat ik begin zou ik graag een indicatie willen hebben wat dit nou zou kunnen gaan kosten. En nu ik toch bezig ben met vragen stellen, kun je een leemoven ook gewoon in de buiten lucht zetten (geen afdak bedoel ik), of zou dit geen beste keus zijn, en zou ik het anders op kunnen lossen om het leem te mozaïken bijvoorbeeld.
Groet Richard
Beste Richard,
allereerst mijn excuses voor mijn late reactie.
De kosten voor een leem pizza oven zijn afhankelijk van de materialen die je gebruikt. Als je bijvoorbeeld een fundament bouwt van grote grindtegels van Marktplaats en de opbouw maakt van weggooibakstenen, dan heb je niet veel nodig dan alleen c.a. 25 zakken basisleem. Kijk even in de winkel wat ze op dit moment kosten.
Zonder afdek is een lemen oven erg kwetsbaar. Ik zou je zeker willen aanraden om een afdekking te gebruiken. Mozaïek zal niet goed hechten op leem. Het wordt wel gedaan, maar dan is de oven van cement en ook dan bestaat het risico van barsten.
Veel succes.
Geert
Prachtig oventje! 2 vragen: wat is de diameter van de oven in het filmpje? Kun je er ook een gat in maken voor een schoorsteen?
Vriendelijke groet,
Piet de Boer
Beste Piet,
dank voor je bericht.
Welk filmpje bedoel je? Er staat er geen bij deze pizza-oven.
De buitendiameter van de oven is (naar schatting) 1 meter.
Er worden ook ovens gebouwd met een schoorsteen er in.
Groeten
Geert
Ik schreef filmpje, ik bedoel de foto’s van die oven in de tuin. Aan de hand van de maat van de ytongblokken schatte ik de diameter van de zandbol op ca 70 cm. Als de oven een meter is zou hij 85 cm zijn.
Ik denk dat je dan meer leem dan 20 zakken nodig zou hebben.
gr Piet
Er werden voor de oven uit de fotoserie inderdaad 23 zakken gebruikt.
Groeten
Geert
Zomaar een vraagje kan op leem ook een cement laag aan toevoegen
en daarna dan mozaieken
groet saskia
Hoi Saskia,
leuke vraag!
Je formuleert het niet in de vraag, maar ik denk dat het je gaat om het
mozaïeken van de pizza-oven. Toch?
Daarbij is cement riskant, want dat is zo hard dat het gaat barsten door de
uitzetting bij verhitting. De beste kans maak je waarschijnlijk door de
mozaïek in de vochtige leem aan te brengen. Het geheel te late drogen en dan
de voegen ook met leem doen. Bevochtig dan eerst de ondergrond met een
vernevelaar.Ik denk dat je wel de kans loopt dat er af en toe een steentje
loslaat, maar die kun je dan weer vastlemen.
Er worden ook pizza over gebouwd van hydraulische kalk, Daar kun je ook op
mozaïeken.
Een dunne laag cement over de basisleem kan ik je dus afraden.
Veel succes en laat even weten of het lukt als je het gaat doen.
Met vriendelijke groeten,
Geert de Bock
Leemshop
Bloemstraat 2-b
1214CA te Hilversum
035-7370036
http://www.leemshop.nl
Hoi Geert,
Ik zie steeds dat je klei moet vermengen met 2 delen zand op 1 deel klei om barsten zoveel mogelijk te voorkomen. Hebben jullie pure klei gebruikt zonder zand?
Ook vroeg ik me af of het mogelijk is om pure bentoniet klei kattenbakkorrels te gebruiken zonder toevoegingen, dat zeggen ook sommige mensen die dit doen.
Alvast hartelijk dank,
Linda
Hoi Linda,
dank voor je bericht.
Elza, die de workshop heeft gevolgd, heeft in de workshop en bij haar thuis gebruik gemaakt van onze Nederlandse Basisleem en die is al vermengd met zand.
Ik heb geen katten want ik ben mij hele leven er al allergisch voor. Ik ken de kattenbakkorrels (gelukkig) dus ook niet.
Wel weet ik dat er bij andere pizza-ovens gebruik is gemaakt van die de expandeerde kleikorrels, die ik plantenbakken worden gebruikt. Schijnt ook goed te werken.
Met vriendelijke groeten,
Geert de Bock